Volgens Trends is er geen crisis bij de Compagnie Het Zoute
De vastgoedsector kreunt onder de recessie. Promotoren die te veel rekenden op de bank om hun project te financieren, dreigen onderuit te gaan.
Er zijn uitzonderingen. De Compagnie Het Zoute van de familie Lippens dit blijkt uit een artikel van Trends.
Die vastgoedpromotor, inmiddels een eeuw oud, zit op een flinke berg cash.
Tegenover een eigen vermogen van 58,5 miljoen prijken 7,2 miljoen vreemde middelen.
En cash is king, in deze dagen.
Dat de Compagnie zal profiteren van de crash of stagnatie in het kustvastgoed (naargelang de bron), staat vast, zo schrijft Trends..
Gedelegeerd bestuurder Philippe Muylle:
"2008 was een moeilijk jaar, ook al door de perikelen bij Fortis (waar Compagnie-bestuurder Maurice Lippens mee het beleid uitstippelde).
Maar het klopt dat heel wat collega's nu ondervinden dat de vastgoedsector ook in Knokke onderhevig is aan de wetten van vraag en aanbod.
De prijzen kunnen niet alleen naar omlaag in de tweede en derde rang. We kijken uiteraard uit naar nieuwe opportuniteiten in kwaliteitsvastgoed."
Het meest prestigieuze project van de Compagnie is La Réserve, de vernieuwing van het hotel en de inplanting van 150 appartementen.
Het belang wordt onderstreept door het feit dat Maurice Lippens (via Den Hul CVA met 12 procent grootaandeelhouder van de Compagnie) voorzitter werd van Compagnie Het Zoute - La Réserve nv, eigenaar van de gronden (gekocht van de familie Nellens).
Dat gebeurde einde augustus, vlak voor het Fortis-debacle. De promotie, in handen van CFE, was tot september een succes.
Vandaag is de verkoop van de appartementen (met een prijskaartje tot 2 miljoen euro) stilgevallen.
Muylle: "Dat is deels een gevolg van de moeilijke economische periode, maar ook een natuurlijke evolutie voor dat soort projecten."
De Compagnie heeft trouwens een tweede buitenlandse uitvalsbasis.
Naast de projecten in het Noord-Franse Hardelot, werkt ze volgens het weekblad Trends aan plannen aan de Zeeuwse kust.
Hoe de Compagnie tot stand kwam.
Op 1 mei 1908 sticht de familie Lippens de Compagnie Het Zoute.
Diverse leden van deze familie behoren tot de oprichters.
De dagelijkse leiding is in handen van twee neven: Raymond en Maurice Lippens.
De naam van de onderneming gaat terug naar een streekeigen naam, die rechtstreeks verwijst naar de schorren, namelijk een “zoute schorre”.
De dubbele hoofdbedoeling van de creatie van de Compagnie Het Zoute was enerzijds om een versnippering van de eigendommen van de familie te voorkomen en anderzijds een versnippering tegen te gaan van de ruimtelijke ordening in Knokke Het Zoute.
Evenzeer speelde immers al van in die begindagen van de Compagnie Het Zoute een urbanistisch-architecturale visie mee, met name het beschermen van het unieke Knokse landschap.
Naast de familie Lippens was er ook nog de familie Piers de Raveschoot, die initieel ook mee in het aandeelhouderschap stapte, omdat ook zij diverse landeigendommen in Knokke bezat.
Later zou deze familie de Compagnie verlaten, maar deze onderneming werd in 1931 dan weer versterkt door de fusie ervan met een aantal kleine vennootschappen, die alle in handen waren van de familie Lippens en een aantal verwante families.
In de loop der tijden zou het aantal families dat betrokken is bij de Compagnie Het Zoute nog verder uitbreiden.
Een nieuw gezondheidsideaal ingevoerd door de Britten
Het feit dat een vastgoedonderneming zoals de Compagnie Het Zoute in het begin van de twintigste eeuw werd opgericht, was geen uitzonderlijke gebeurtenis.
Eerder integendeel.
Op het einde van de negentiende eeuw ontstond zowat overal in Europa een voor die tijd nieuw gezondheidsideaal, waarbij de kuststreken, dankzij onder meer de gezonde zeelucht, een nieuw toevluchtsoord werden.
Bijna alle badplaatsen tussen de Waddeneilanden in het noorden en de Seine in het zuiden, hebben in die periode een belangrijke invloed ondergaan van Britse onderdanen, die zich langs die kustlijn, “op het continent” gingen vestigen.
Zo ontstond er een kleine maar niet onbelangrijke Britse kolonie in het Brugse.
Deze uitgeweken Britten importeerden haast vanzelfsprekend hun nationale sporten zoals tennis en golf naar de andere kant van de Noordzee.
Ook is er nog steeds een Anglicaans kerkje in Knokke aan de Zoutelaan.
Aangezien de familie Lippens gronden bezat in Knokke, zag ze er meteen de “toerisme”-mogelijkheden van in.
In die tijd was toerisme, voor het grote publiek althans, nog een onbekende uitdrukking.
De familie Lippens ontplooide meteen een aantal initiatieven en werkte mee aan de aanleg van de Royal Golf Het Zoute, dat meteen één van de oudste, tevens mooiste golfterreinen van het Europese continent werd.
Ook werden de tennisvelden van de Tennisclub in het Zoute aangelegd.
Als vanzelfsprekend volgden daaruit het aanleggen van verkavelingen.
Dezelfde dynamiek als in Knokke trof men elders aan, zoals onder meer in De Haan, Hardelot en Le Touquet.
Eenheid in verscheidenheid
Voor de realisatie van haar urbanistisch-architecturaal project deden Raymond en Maurice Lippens een beroep op de befaamde Duitse urbanist Hermann-Joseph Stübben.
Deze toonaangevende stedenbouwkundige was in het begin van de twintigste eeuw een veel gevraagd ontwerper.
Zo tekende hij de Concessie te De Haan, de villawijk in Duinbergen, en werkte hij tal van andere projecten uit in Brussel, o.m. in opdracht van Koning Leopold II, zoals onder meer het Ter Kamerenbos en de Tervurenlaan.
Stübben maakte een eerste urbanisatieproject voor Het Zoute.
Op basis daarvan werd een verkaveling uitgetekend en werden meteen stedenbouwkundige voorschriften opgesteld – een primeur voor die tijd.
Na het bekomen van de verkaveling vergunningen, werden de loten grond verkocht. In de beginjaren van de Compagnie Het Zoute was het eerder uitzonderlijk dat de Compagnie zelf als bouwheer optrad.
Haar rol was beperkt tot urbanistisch ontwerper en verkavelaar.
In die beginjaren werden dus kavels verkocht, waarop de eigenaars dan zelf konden bouwen, mits inachtneming van de architecturale en urbanistische voorschriften uit het lastenboek van de Compagnie.
Het doel van dat lastenboek was eenvoudig: zorgen dat een bepaalde kwaliteit in de bouwwerken werd gehandhaafd, en het bereiken en beschermen van een architecturale visie van “eenheid in verscheidenheid”.
Die voor die tijd revolutionaire kijk op de ruimtelijke ordening van een uniek gebied zoals Het Zoute – een dorp aan de kustlijn, palend aan een natuurgebied met die naam – heeft uiteindelijk geleid tot het hedendaagse Knokke: een enige badplaats, met een uitzonderlijke verwevenheid tussen natuur (de natuurgebieden Het Zwin en de Zwinbosjes), de recreatieve voorzieningen zoals de Golfclub en de Tennisclub en de typische Knokke bouwstijl van de villa’s en andere wooneenheden.
Ook een waterzuiveringsinstallatie en een vliegveld
Het feit dat een privéonderneming instond voor de vormgeving en inrichting van een gemeente – toen nog een dorp – als Knokke Het Zoute, was op het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw de normale manier van werken.
“Stedenbouwkundige verordeningen” en “ruimtelijke ordening” waren begrippen die nog niet geboren waren. In die periode waren tal van ondernemingen als de Compagnie Het Zoute actief.
Om het in hedendaagse taal uit te drukken, bouwde de Compagnie een “resort”, zoals dat ook gebeurde in bijvoorbeeld De Haan – met de Concessie.
De Compagnie nam haar rol ook heel ernstig.
Zo bouwde zij enkele kerken, een zwembad en werkte zij ook mee aan de aanleg van het vliegveld (dat van 1929 tot in 1959 in gebruik bleef).
In de idee van het resort pasten ook initiatieven zoals het befaamde concours hippique en de zeebaden.
Trouwens niet al die initiatieven waren winstgevend.
Sommige waren chronisch verlieslatend, zoals bijvoorbeeld het beheer en het onderhoud van Het Zwin.
Maar activiteiten zoals natuurbehoud en -bescherming behoorden vanaf het prilste begin van de werking van de Compagnie Het Zoute onlosmakelijk tot haar opzet.
Op het strand bouwde de Compagnie du Zoute een bad installatie met 22 luxe-badkamertjes met stortbad en 74 gewone cabines.
Dat was niet alleen geïnspireerd door een “groene” visie avant la lettre, maar getuigde tevens van een gezonde commerciële visie: residentiële bewoners wilden graag wonen in een omgeving waar alles aanwezig was: de zee, het groen, de recreatie (golf, tennis, …).
De Compagnie Het Zoute was voor haar tijd ook nog op andere terreinen innoverend, meer bepaald op het gebied van nutsvoorzieningen.
Zo bouwde de Compagnie een modern rioleringsstelsel, werden alle nutsleidingen meteen ondergronds aangelegd (wat toen heel uitzonderlijk was) en bouwde ze één van de eerste waterzuiveringsstations van het land.
Gemeentehuis voor één symbolische frank
Aangezien de familie Lippens belangrijke landeigendommen bezat, is ze van meet af aan een belangrijke partner geweest bij de groei en de bloei van de gemeente Knokke.
Zo heeft ze van in het begin diverse initiatieven genomen en actief meegewerkt aan tal van projecten.
Zo verkocht de Compagnie bijvoorbeeld de grond waarop het latere gemeentehuis werd gebouwd, voor één symbolische frank aan de gemeente.
Ook schonk de Compagnie de grond voor het latere Alfred Verweeplein – gelegen voor het gemeentehuis – voor “het houden van een wekelijkse markt”.
Deze en andere initiatieven werden door de bevolking duidelijk op prijs gesteld.
In die mate dat de gemeente in de jaren twintig besliste om de hoofdstraat van de gemeente te noemen naar de familie Lippens, uit erkentelijkheid voor wat ze gedaan had voor Knokke.
In die tijd stond er trouwens nog geen Lippens aan het hoofd van de gemeente…!
In de beginjaren bezat de Compagnie het Zoute ca. 1.100 ha gronden.
Dat waren toen vnl. landbouwgronden en duingebieden.
Dat alles vertegenwoordigde toen iets minder dan een kwart van het grondgebied van de toenmalige gemeente.
Knokke, Het Kalf en De Oosthoek waren toen – begin twintigste eeuw – nog kleine dorpskernen met een gezamenlijke bevolking van hooguit een duizendtal inwoners.
De familie Lippens is sinds de tweede helft van de negentiende eeuw actief geworden in de streek van Knokke.
De familie was oorspronkelijk afkomstig uit Oost-Vlaanderen, waar ze aan de slag was als landmeter en landbouwer.
Gaandeweg vestigde één van de takken van de familie Lippens zich in Knokke en was daar vooral actief in de landbouw en in het winnen van grond op de zee door middel van inpoldering.
Vandaag is de Compagnie Het Zoute eigenaar van landbouwgronden, de Royal Zoute Golf Club, de Vlindertuin, de Royal Zoute Tennisclub, de minigolf, zestien fermette woningen die verhuurd worden, en verder van gronden met weinig of geen economische waarde.
Aandeelhouders en bestuur
Voorzitter van de Raad van Bestuur is Graaf Maurice Lippens.
De Raad van Bestuur telt dertien leden, waarvan drie onafhankelijke niet familiale.
De Raad van Bestuur vergadert minimaal tweemaal per jaar.
Hoewel niet verplicht, heeft de Compagnie afzonderlijke audit- en benoemings- en remuneratiecomités.
Sedert 1989 werkt de Compagnie Het Zoute met een externe auditor (op heden Deloitte), ook al was dat eveneens in de beginfase nog niet wettelijk verplicht.
De dagelijkse leiding wordt waargenomen door dhr. Philippe Muylle, directeur-generaal.
Sedert begin 2008 is de NV Hazegras een filiaal van de Compagnie Het Zoute, omgedoopt tot Compagnie Het Zoute Real Estate.
100 jaar Compagnie Het Zoute
De Compagnie Het Zoute is opgericht op 1 mei 1908 en viert aldus dit jaar haar 100 ste verjaardag.
Het is niet elke onderneming gegeven deze respectabele leeftijd te bereiken en het is eveneens een feit dat elke onderneming in haar bestaan betere en mindere tijden heeft gekend.
Daarom ook is het des te belangrijker niet voorbij te gaan aan deze verjaardag.
In het begin van de vorige eeuw is het toerisme langs onze kusten ontstaan. Dit heeft geleid tot het ontstaan van een belangrijk aantal badsteden, verspreid over Europa.
Knokke was toen een klein dorpje dat in veel gevallen niet eens een plaats verdiende op de geografische of toeristische kaart.
De familie Lippens bezat sinds de achttiende eeuw gronden in Het Zoute. Bovendien heeft de familie een belangrijke rol gespeeld in de laatste indijkingen die aan onze streek haar huidig patroon hebben bezorgd. In den beginne hadden de grondverwerving en inpoldering enkel tot doel de landbouwactiviteiten uit te breiden.
Zoals eerder reeds vermeld liet het ontstaan van toeristische activiteiten toe een nieuwe visie te ontwikkelen en de uitbouw van een heuse badstad mogelijk te maken.
De familie werd zich snel bewust van de noodzaak om versnippering tegen te gaan en was ervan bewust dat grotere entiteiten grond een gestructureerde, doordachte en kwaliteitsvolle uitbouw mogelijk konden maken.
Deze zorg werd eveneens gedeeld door de familie Piers de Raveschoot, die van in den beginne het project heeft ondersteund.
Van meet af aan werd daarbij door de oprichters van de Compagnie Het Zoute de nadruk gelegd op kwaliteit.
Het woord “kwaliteit” wordt echter soms gemakkelijk gebruikt.
Daarom lijkt het hier dan ook gepast om de werkelijke invulling ervan toe te lichten.
Bij de Compagnie Het Zoute werd en is kwaliteit nog steeds te vinden in : de studie en de integratie van het urbanistisch project binnen de omgeving ; de verregaande aandacht voor de individuele architectuur; de aandacht in het urbanistisch project voor alle vormen van mobiliteit, van wagen tot voetganger; het steeds voorop lopen om zodoende de meest moderne vormen van nutsvoorzieningen aan te bieden ; het stimuleren en zelfs in sommige gevallen het zelf beheren van al hetgeen de toerist en/of de bewoner zal willen gebruik maken, zowel op gebied van vrijetijdsbesteding, sport, cultuur en evenementen.
Deze diverse criteria zijn in de loop van de jaren in de praktijk omgezet, wat heeft mogen leiden tot Het Zoute dat op vandaag bij zovelen tot de verbeelding spreekt en een referentie is geworden.
De Compagnie heeft echter ook minder leuke tijden gekend.
Zo mag men niet vergeten dat beide wereldoorlogen geleid hebben tot een behoorlijk aantal jaren inactiviteit.
Bovendien is niet elk initiatief van de Compagnie bekroond geweest met succes.
Zo was in de jaren ’70 de bouw van het overdekte zwembad, zoals men soms zegt, “een brug te ver”.
Deze en andere problemen hebben toen trouwens ook op financieel gebied de Compagnie veel zorgen gebaard.
Dankzij zijn waarden, slaagde de Compagnie er telkens in adequaat te reageren en elke tegenslag om te vormen in een nieuwe kans.
Ook heeft de Compagnie moeten vaststellen dat, vooral sinds de jaren ’70, het ecologisch bewust worden zich uiterst kritisch heeft opgesteld t.o.v. de Compagnie.
Het was dan ook niet altijd evident om een nieuw evenwicht te vinden tussen de uiteenlopende visies daaromtrent.
Een van de meest atypische initiatieven van de Compagnie Het Zoute, en dan voornamelijk onder impuls van Graaf Léon Lippens, is de oprichting geweest in 1952 van het natuurreservaat Het Zwin.
Ten eerste was Het Zwin in zijn tijd het grote voorbeeld dat menig natuurpark over de hele wereld heeft geïnspireerd.
Ten tweede lijkt het eigenaardig dat een vastgoedonderneming een groot gedeelte van haar mooist gelegen eigendommen, niet te gelde maakt en “opoffert” aan de natuur.
Dit is voor de Compagnie het bewijs van haar natuurbewustzijn door de jaren heen.
De Compagnie blijft dan ook met bijzondere belangstelling de evolutie van Het Zwin volgen.
Een verjaardag als deze is echter meer dan ooit aanleiding om naar de toekomst te kijken.
Uiteraard zal de Compagnie in Knokke-Heist ruim en prominent aanwezig blijven, maar het is tijd geworden om de vleugels uit te slaan.
De Compagnie is sinds het jaar 2000 actief in het noorden van Frankrijk.
Dit is slechts een begin. In de komende jaren zal de onderneming meer dan ooit actief zijn op andere plaatsen, in België en in het buitenland.
De Compagnie Het Zoute heeft ongetwijfeld in bepaalde mate Het Zoute gemaakt tot wat het is en meent daar fier op te mogen zijn.
De onderneming wenst deze ervaring uit te dragen zodat, indien mogelijk, meer plaatsen kunnen ontstaan waar de mens centraal staat en waar het leuk is om te toeven.
Bron Oro-nieuws (2008)