Populieren in Kalvekeetdijk worden vervangen door esdoorns en zomereiken    

In opdracht van het gemeenbestuur start een aannemer vanaf maandag 13 maart 2023 met het rooien van een 220-tal instabiele populieren in de Kalvekeetdijk tussen de Kragendijk en Sluisstraat/Hazegrasstraat. 
De bomen worden in het kader van het gemeentelijk bomenplan meteen vervangen door duurzamere esdoorns en zomereiken met een diepgaande wortelstructuur. 
Met deze ingrijpende operatie wordt niet alleen de veiligheid van bewoners en passanten in de Kalvekeetdijk verhoogd maar ook geïnvesteerd in meer biodiversiteit op deze groene grens tussen de villawijken en de Westkapelse polders.   



European Tree Worker  
Door hun leeftijd, ziektes en oppervlakkig wortelgestel worden de kolossale populieren langs de Kalvekeetdijk steeds instabieler. 
Bij elke zware storm zien de hulpdiensten zich dan ook verplicht om enkele exemplaren via noodvelling te verwijderen.  
Omdat het gemeentebestuur niet over 1 nacht ijs wilde gaan om deze prachtige bomen zomaar te rooien, werd European Tree Worker Thomas De Fraeye gecontacteerd om samen met de groendienst de gezondheidstoestand van de populieren te onderzoeken. 
De eerste conclusie van deze “boomdokter” was dat dergelijke populieren niet thuishoren op deze standplaats in stedelijk gebied.  
De oppervlakkig horizontaal wortelende soort zorgt namelijk voor het opdrukken van de straat en het fietspad en maakt aanzienlijke schade in rioleringen en tuinen.     
Vele exemplaren vertonen uiterlijke kenmerken van verwonding en aantasting. 
Wellicht zijn een aantal exemplaren ook binnenin door ziekte uitgehold.  
Door hun beperkte standplaats zijn ze vaak genoodzaakt hun wortels grotendeels bovengronds te ontwikkelen.  
Hierdoor zijn ze mogelijks nog instabieler en zorgen ze potentieel voor een gevaarlijke situatie.     

Trekproeven  
In het kader van een veiligheidsanalyse werd vervolgens aan boomconsulent Dirk Berteyn opdracht gegeven om de populieren te testen op het vlak van windbelasting, stabiliteit en breuksterkte. 
De stabiliteit van de bomen werd onderzocht aan de hand van een windlastanalyse. 
Deze analyse is een simulatie en bepaalt de belasting die een boom ondervindt bij een windkracht van 12 Beaufort. 
Dit theoretisch model wordt praktisch getoetst door middel van een trekproef.  
Met een lier wordt daarbij een trekkracht uitgeoefend op de boom.  
Een krachtmeter registreert deze uitgeoefende kracht.  
Op de stam van de boom werd een elastometer geplaatst.  
Dit meet de elasticiteit van de houtvezels van de boom: houtvezels rekken of krimpen afhankelijk van de uitgeoefende trekkracht en hun oriëntatie in de boom.  
Daarnaast meet een in clinometer de kanteling van de kluit bij de uitgeoefende kracht.  
De trekproef werd zodanig uitgevoerd dat genoeg data verzameld werd, zonder de bomen te beschadigen.  
Via extrapolatie wordt bekend hoe de boom zich zal gedragen bij grotere krachten.  
Tenslotte werd via de windlastanalyse bepaald hoe de boom zich gedraagt onder invloed van een storm.    

Populieren niet langer bestand tegen zware stormen  
Het resultaat van deze proeven gaf aan dat geen enkele geteste boom slaagde voor de uitgevoerde proeven die een windlast van 12 Beaufort simuleren. 
Een windkracht van 12 Bft staat gelijk aan een heel zware storm met windsnelheden van meer dan 120 km/uur en met ernstige schade voor de omwonenden tot gevolg. 
Dergelijke stormen zijn zeldzaam maar komen steeds vaker voor, denk maar aan de recente zware storm in februari 2022. 

Uit veiligheidsoverwegingen heeft het college van burgemeester en schepenen dan ook beslist om reeds vanaf maandag 13 maart te starten met het rooien van de bomen.  
Via een bewonersbrief werden de bewoners verzocht om aanplantingen die ze op het openbaar domein rond de populieren hebben aangebracht, te verwijderen zodat de werkzaamheden geen hinder of vertraging oplopen.   

Zomereiken en esdoorns  
De verwijderde populieren worden onmiddellijk vervangen door duurzamere boomsoorten die de zeewind trotseren en een diepe penwortel hebben die bestand is tegen verharding en strooizout.  Aan de kant van de woningen komen er zomereiken (Quercus robur “Zeeland”) in zuilvorm die 6 tot 8 meter hoog worden. 
De sterk geurende bloesem van deze eik is een aantrekkingspool voor bijen. 
Aan de kant van polderweiden worden er esdoorns geplant (Acer Freemanii Celzam) die kunnen uitgroeien tot 15 meter hoog. 
De piramidale kroon van deze esdoornsoort verkleurt in de herfst tot een prachtig oranje-rood. Deze boom is steriel en vormt dus geen bloemen en vruchten maar trekt desalniettemin toch heel wat vlinders aan.    

Met de vervanging van de populieren door duurzamere bomen wordt schade aan de wegenis en riolen vermeden en kan iedereen in de komende 50 tot 100 jaar volop genieten van de ecologische meerwaarde die de esdoorns en zomereiken voor mens en dier met zich meebrengen!  

Datum